Terug aan het werk na een hartprobleem
Onderzoek 3 - Persdossier Belgian Society of Cardiology 2020
14 februari 2020
Opnieuw starten met werken na een hartprobleem is een belangrijke persoonlijke gebeurtenis en een maatschappelijk probleem dat de nodige aandacht vereist. Na een hartprobleem, zoals een hartinfarct of een hartoperatie, begint voor de patient een periode van herstel. Vaak hervat de patient in die periode ook het werk. Deze periode gaat heel vaak gepaard met angst en onzekerheid. Zo lijdt de patient niet enkel aan angst om in de ziekte te hervallen, maar ook opnieuw starten met het werk op zich kan beangstigend overkomen. Psychosociale factoren zoals stress op het werk spelen in deze fase vaak zelfs een belangrijkere rol dan medische factoren. De rol van cardiale revalidatie bij werkhervatting is dan ook van erg groot belang.
Cardiale revalidatie is primordiaal
Cardiale revalidatie speelt een belangrijke rol in het herstel van de patiënten. Het helpt niet alleen om de fysieke conditie te verbeteren en risicofactoren zoals roken, een hoge bloeddruk of verhoogd cholesterol aan te pakken, maar ook om de werkhervatting zo vlot mogelijk te laten verlopen.
Cardiale revalidatie is een mutldisciplinair programma om patiënten na een infarct of hartoperatie op te volgen. Cardiale revalidatie start al tijdens de opname in het ziekenhuis en wordt nadien ambulant ingepland, tot 2 à 3 sessies per week. Deze sessies bestaan niet alleen uit fysieke training zoals kinetherapie, maar ook de risicofactoren zoals hoog cholesterol, roken en hypertensie worden aangepakt. Maar, de patiënt wordt tijdens de revalidatie ook voorbereid en begeleid wanneer hij of zij het werk hervat.
Cardiale revalidatie is zo van groot belang voor de patiënt om met succès terug aan de slag te gaan. Verschillende studies hebben namelijk aangetoond dat patiënten die cardiale revalidatie volgen, frequenter terug aan het werk gaan. Een recente studie van de BWGCPR3, uitgevoerd bij 330 patiënten in 4 Belgische revalidatiecentra, bevestigt ook dat de grote meerderheid van de patiënten die vandaag een cardiaal revalidatieprogramma volgen, effectief terug aan het werk gaan. Zo was meer dan 85% terug aan het werk na 1 jaar. Opmerkelijk daarbij was dat 67% reeds, al dan niet gedeeltelijk, terug aan het werk ging zelfs tijdens het verloop van het revalidatieprogramma.
Een betere levenskwaliteit
Het werk hervatten betekent niet alleen een economisch voordeel voor de patient, zijn of haar familie en de maatschappij, maar gaat ook gepaard met een betere levenskwaliteit voor de patiënt en zijn omgeving (EuroASpire IV studie 2019)4. Werkhervatting wordt dan ook beschouwd als een belangrijke factor in het genezingsproces.
Leeftijd en ernst van de ziekte
Naast psychosociale factoren, zijn enerzijds de leeftijd en anderzijds de ernst van de ziekte, de belangrijkste redenen voor een patiënt om echter niet terug aan het werk te gaan. Zo gaan patiënten ouder dan 55 jaar beduidend minder terug aan het werk. Patiënten met hartfalen, patiënten die een reanimatie meegemaakt hebben of te kampen kregen met een klepontsteking (endocarditis) gaan duidelijk minder frequent terug aan het werk in vergelijking met zij die deze ernstige ziekten niet hebben meegemaakt. Patiënten die daarentegen enkel een stent kregen (zonder infarct) gaan globaal gezien het snelst terug aan de slag. Recente, internationale studies rapporteren namelijk dat slechts 50 tot 75% van deze patiënten terug aan de slag gaan na 1 jaar.
Nieuwe adviezen
Het BSC congres wijdt een volledige sessie aan werkhervatting na een hartprobleem. Naast nieuwe adviezen van de Europese Vereniging voor Cardiologie, zoomen de specialisten ook in op de specifieke Belgische situatie, met enerzijds bijzondere aandacht voor de rol van cardiale revalidatie en de arbeidsgeneesheer en arbeidsgeneeskundige dienst anderzijds. Zo moeten de adviezen er vooral voor zorgen dat de nodige aandacht gegeven wordt aan deze problematiek en dit besproken wordt met de patiënt. Ook is een goede samenwerking en communicatie tussen de cardioloog, huisarts en arbeidsgeneesheer heel erg belangrijk.
Enkele cijfers
- In België waren er in 2015 maar liefst 58.736 nieuwe gevallen van cardiovasculaire ziekten bij mannen en 58.098 nieuwe gevallen bij vrouwen. •
- Hiervan waren er 31.881 nieuwe gevallen van coronaire hartziekte bij mannen en 27.980 nieuwe gevallen bij vrouwen.
- Jaarlijks krijgen er ongeveer 15.000 Belgen een hartaanval. Iets minder dan de helft overleeft dit niet. Op het ogenblik van een eerste hartaanval is een kwart van de mannen jonger dan 55 jaar. Ongeveer 35 à 45% van deze patienten waren nog aan het werk op het moment dat het hartaanval optrad.
- Na een infarct of een hartoperatie gaan er in Europa en in België 75 tot 85% van de patiënten terug aan het werk binnen de 6 maanden tot 3 jaar (EuroAspire IV studie 2019). 15 tot 25% keert niet meer terug naar het werk na die periode. De meeste patiënten keren echter terug tussen de 3 à 6 maanden. Maar, dit hangt natuurlijk samen met heel wat verschillende factoren, zoals de ernst van de ziekte.
- Binnen de groep van werklozen in de privésector, telde België in 2017 ongeveer 379.908 invaliden. Dit zijn met andere woorden personen die volgens leeftijd tot de economisch actieve populatie behoren, maar die wegens ziekte meer dan één jaar werkongeschikt zijn. 20.281 of 5.3% hiervan was invalide omwille van een ziekte aan het hart- en vaatstelsel. Deze categorie was de vierde grootste groep van invaliden5. De eerste en de tweede plaats is te wijten aan locomotorische problemen en neurologische en psychische problemen. Kanker staat ongeveer op gelijke hoogte als cardiovasculaire ziekten.
- In Europa gaan er jaarlijks ongeveer 90 miljoen werkdagen “verloren” door coronair lijden. In België schatten we dit aantal “verloren” werkdagen ongeveer op 1.7 miljoen
Download hier het volledige persdossier.
Persdossier BSC 2020_NL_13.02.2020.pdf
PDF - 439 Kb